تنگی مزمن شریانی
بیماری شریان محیطی چیست؟
بیماری شریان محیطی (PAD) تجمع پلاک در شریان های پای فرد است. شریان های پا، خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به بازوها و پاها می رسانند.
سرخرگها به شکل لولههای توخالی دارای پوشش صافی هستند که از لخته شدن خون جلوگیری میکند .
ابتلا به بیماری شریان محیطی به این معنی است که پلاک یا رسوب (متشکل از چربی، کلسترول و سایر مواد) به تدریج در داخل دیواره شریان تشکیل می شود. به مرور زمان، این پلاک ها و رسوبات رگ های فرد را باریک می کند.
این پلاک به عنوان آترواسکلروز نیز شناخته می شود.
بسیاری از رسوبات پلاک در خارج سخت و در داخل نرم هستند. لخته های خون می توانند در اطراف پلاک ایجاد شوند و شریان شما را به مرور حتی باریک تر کنند. تا جاییکه که
خون نمیتواند به اندامها و سایر بافتها وارد شود....نهایت این پروسه مرگ (گانگرن) بافت هایی است که خون به آن ها نرسیده است.
به عبارت ساده تر، پلاک های آترواسکلروز در نهایت میتوانند به سیاه شدن پا و انگشتان منجر شوند!
علائم معمول بیماری شریان محیطی چیست؟
علائم بیماری شریان محیطی عبارتند از:
- درد سوزشی یا درد در پاها و انگشتان پا در هنگام استراحت، به خصوص در شب هنگام دراز کشیدن صاف.
- احساس سردی پاها.
- قرمزی یا سایر تغییرات رنگ پوست .
- عفونت های پوستی و بافت نرم مکرر (معمولاً در پاها).
- زخم های انگشتان پا و پا که خوب نمی شوند.
- نیمی از افراد مبتلا به بیماری عروق محیطی هیچ علامتی ندارند! PAD می تواند در طول عمر ایجاد شود. علائم ممکن است تا اواخر زندگی آشکار نشوند. برای بسیاری از افراد، علائم تا زمانی که شریان آنها 60٪ یا بیشتر باریک نشود ظاهر نمی شود. بنابراین توصیه میشود همیشه "پایش سلامت عروقی" را به صورت روتین انجام شود تا قبل ایجاد عوارض، تشخیص و درمان صورت گیرد.
عوارض بیماری عروق محیطی چیست؟
بدون درمان، PAD ممکن است منجر به قطع عضو شوند! برای مثال، برداشتن قسمتی یا تمام پا یا ساق پای شما (به ندرت بازو)، به خصوص در افرادی که دیابت نیز دارند.
از آنجایی که سیستم گردش خون بدن به هم متصل است، اثرات PAD می تواند فراتر از اندام آسیب دیده گسترش یابد. افراد مبتلا به آترواسکلروز در پاها، اغلب در سایر قسمت های بدن نیز آترواسکلروز دارند.
عوامل خطر بیماری عروق محیطی چیست؟
مصرف دخانیات مهمترین عامل خطر برای PAD و عوارض آن است.
در واقع، 80 درصد افراد مبتلا به PAD افرادی هستند که در حال حاضر سیگار میکشند یا قبلاً سیگار میکشیدند.
مصرف دخانیات خطر ابتلا به PAD را تا 400 درصد افزایش می دهد. همچنین تقریباً 10 سال زودتر، علائم PAD را ایجاد می کند.
Θدر مقایسه با افراد غیرسیگاری هم سن، افرادی که سیگار می کشند و مبتلا به PAD هستند، بیشتر احتمال دارد:
بر اثر حمله قلبی یا سکته بمیرد.
با اعمال جراحی بای پس روی پاهای خود نتایج ضعیف تری دارند.
قطع عضو داشته باشند.
صرف نظر از جنسیت، زمانی که یک یا چند مورد از عوامل خطر زیر را دارید در معرض خطر ابتلا به بیماری شریان محیطی هستید:
- استفاده از محصولات تنباکو (قوی ترین عامل خطر).
- ابتلا به دیابت
- 50 سال به بالا بودن.
- داشتن سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری قلبی عروقی.
- داشتن فشار خون بالا (فشار خون بالا).
- داشتن کلسترول بالا (هیپرلیپیدمی).
- داشتن چاقی شکمی.
- داشتن اختلال انعقاد خون.
- داشتن بیماری کلیوی (هم عامل خطر و هم پیامد PAD).
اگرچه PAD یک بیماری متفاوت از بیماری عروق کرونر است، اما این دو به هم مرتبط هستند. افرادی که یکی را دارند احتمالا دیگری را نیز خواهند داشت. خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر، حمله قلبی، سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا (سکته کوچک) در فرد مبتلا به PAD نسبت به فردی که بیماری شریان محیطی ندارد، بیشتر است. یک فرد مبتلا به بیماری قلبی 1 در 3 شانس ابتلا به بیماری شریان محیطی در پاهای خود را دارد.
بیماری شریان محیطی چگونه تشخیص داده می شود؟
روش های تشخیص بیماری های شریانی شامل معاینه، اخذ شرح حال و انجام "پایش سلامت عروقی" است.
پایش سلامت عروقی شامل موارد زیر است:
- شاخص مچ پا-بازویی (ABI).
- PWI
- toe pressure
- pulse wave form
- TCPO2
- سونوگرافی عروقی.
درمان بیماری های عروق محیطی:
آیا بیماری شریان محیطی قابل برگشت است؟
بله!
برخی از مطالعات نشان داده اند که می توانید علائم بیماری عروق محیطی را با ورزش و کنترل کلسترول و فشار خون معکوس کنید.
با تشخیص زودهنگام، تغییر شیوه زندگی و درمان، می توانید از بدتر شدن PAD جلوگیری کنید.
اگر فکر می کنید در معرض خطر ابتلا به PAD هستید یا ممکن است قبلاً این بیماری را داشته باشید، باید تحت نظر جراح عروق، فوراً برنامه پیشگیری یا درمان را شروع کنید.
بیماری شریان محیطی چگونه درمان می شود؟
تغییرات سبک زندگی، داروها و گاها عمل جراحی و مداخلات آنژیوپلاستی می توانند PAD را درمان کنند.
دو هدف اصلی درمان بیماری شریان محیطی عبارتند از:
کاهش خطر ابتلا به حوادث قلبی عروقی
بهبود کیفیت زندگی و کاهش درد ناشی از راه رفتن.
تغییر سبک زندگی
درمان PAD با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی برای کاهش عوامل خطر شروع می شود.
تغییراتی که می توانید برای مدیریت وضعیت خود ایجاد کنید عبارتند از:
1- مصرف محصولات تنباکو را ترک کنید.
2- رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که دارای فیبر بالا و کلسترول، چربی و سدیم کم باشد.
چربی را به 30 درصد از کل کالری روزانه خود محدود کنید. چربی اشباع شده نباید بیش از ۷ درصد از کل کالری شما را تشکیل دهد. از چربی های ترانس، از جمله محصولات ساخته شده با روغن های گیاهی نیمه هیدروژنه و هیدروژنه خودداری کنید.
3- ورزش.
پیاده روی منظم به شدت می تواند به درمان PAD کمک کند. استفاده از "قدم شمار" توصیه میشود تا بتوان میزان راه رفتن روزانه را ثبت کرد. معمولا با افزایش آهسته و پیوسته تعداد قدم های روزانه، فرد احساس خوشایندی پیدا میکند.
توصیه میشود، حداقل 30 تا 60 دقیقه هر روز در خانه راه بروند. لازم نیست تمام این مدت در یک مرحله باشد!
گاها فرد به علت عدم تعادل نمیتواند به راحتی و اطمینان خاطر، پیاده روی کند. در چنین مواقع راه حل جایگزین استفاده از دوچرخه ثابت است.
پیاده روی میتواند حدود چندین دقیقه باشد، هر وقت احساس خستگی و درد داشتید، صبر کنید ، استراحت کنید تا ناراحتی به طور کامل برطرف شود. حالا مجددا دوباره راه رفتن را شروع کنید!
4- سایر بیماری های زمینه ای مانند فشار خون بالا، دیابت یا کلسترول بالا را به درستی مدیریت کنید.
توصیه میشود حتما از کمک پزشکان متخصص قلب و فوق تخصص اندوکرین ( غدد) استفاده شود.
5- سطح استرس خود را پایین نگه دارید.
ورزش، یوگا و مدیتیشن کمک کنده هستند.
6- برای جلوگیری از عفونت و کاهش خطر عوارض، مراقبت منظم از پا و پوست را انجام دهید.
درمان های کم تهاجمی یا جراحی
گاها وقتی تنگی عروق خیلی شدید است ، درد ساق پا ممکن است حتی پس از چند ماه ورزش و داروها همچنان مشکلاتی را در زندگی روزمره ایجاد میکند.
در این موارد، دیگر باید برای تسکین درد فرد در حالت استراحت یا التیام زخم وی، از روش های جراحی های کم تخاجمی یا جراحی باز کمک گرفت که دوباره حرکت جریان خون به حالت نرمال برگردد.
روش هایی که به درمان بیماری تنگی شریانی کمک میکنند شامل موارد ذیل هستند:
1- آنژیوپلاستی.
2- تعبیه استنت ها ( آنچه بیشتر به نام " فنر" شناخته میشود).
3- جراحی بای پس شریان محیطی.
4- آترکتومی.
تنگی مزمن شریانی - علل تنگی مزمن شریانی - عوامل خطر تنگی مزمن شریانی - علائم و نشانههای تنگی مزمن شریانی - تشخیص تنگی مزمن شریانی - درمان تنگی مزمن شریانی - پیشگیری از تنگی مزمن شریانی - تاثیرات روانی و جسمی تنگی مزمن شریانی - مراقبت اورژانسی از تنگی مزمن شریانی - تشخیص زودرس تنگی مزمن شریانی - مشاوره درباره تنگی مزمن شریانی - مراقبتهای پس از درمان تنگی مزمن شریانی - روشهای جدید درمان تنگی مزمن شریانی - آموزش به بیماران و خانوادهها در مورد تنگی مزمن شریانی - پیگیری بیماران پس از درمان تنگی مزمن شریانی - نقش غذا و تغذیه در پیشگیری و مدیریت تنگی مزمن شریانی - مشاوره با متخصص درباره تنگی مزمن شریانی - استفاده از داروهای ضد تنگی - علایم خطرناک تنگی مزمن شریانی - توجه به تغییرات پوستی و رنگ پوست در تنگی مزمن شریانی - استفاده از ماساژ و فیزیوتراپی در درمان تنگی مزمن شریانی-خانم-واریس پا-علت واریس-واریس صورت-درمان واریس-درمان بدون عارضه-درمان بدون عمل جراحی واریس-درمان دارویی تنگی رگ ها-فنر زدن رگ ها-سونوگرافی واریس- سونوگرافی توسط خانم-آنژیو رگ بسته-آنژیو پا-درمان پای دیابتی-